Blogs

Doordacht maatwerk: Het beste voor de buitencategorie

Soms komt het voor dat het moeilijk onderscheid te maken is tussen onderwijs aan en zorg voor leerlingen. Dat betreft dan bijvoorbeeld leerlingen met een zeer ernstig meervoudige beperking, waardoor ze aangewezen zijn op ondersteuning, medicatie of verpleging, ook als ze onderwijs volgen. Maar het kan ook gelden voor leerlingen met zulke gedragsproblemen dat onderwijs onmogelijk is als dat niet gekoppeld wordt aan intensieve jeugdhulp. Die leerlingen vormen natuurlijk niet de mainstream in het onderwijs. Ze zijn eigenlijk een uitzondering. Het gaat om – pak hem beet – 0,05%

Vaccineervoorrang: vergeet het speciaal onderwijs niet

Onderwijs wordt door beleidsmakers vaak geduid in cijfers en statistieken. Daarachter gaat een hele wereld schuil aan kleine verhalen, met grote impact, zeker ook in het (voortgezet) speciaal (basis) onderwijs. Daarom is het ook zo frustrerend dat deze leraren, in tegenstelling tot hun collega's in de zorg, niet in aanmerking komen voor vroegtijdige vacctinatie Er is een niet te bedwingen gewoonte ontstaan om de conditie van ons onderwijs uit te drukken in getallen en cijfers. Of in statistieken. Dan schrikken we enorm omdat kinderen x procent aan taalvaardigheid hebben ingeboet o

Kopklas: gebruik je koppie, neem de tijd

Zou het niet verstandig zijn om de Coronaproblematiek aan te grijpen om überhaupt weer na te denken over achterstanden in het onderwijs en hoe we daar het beste mee om kunnen gaan? De mailbox van Slob is de laatste tijd overgestroomd na zijn aankondiging van een Nationaal Programma Onderwijs na Corona om de opgelopen leerachterstanden de komende jaren in te halen. Nu heb ik daar weinig op tegen, maar zou het niet verstandig zijn om deze corona-problematiek aan te grijpen om überhaupt weer na te denken over achterstanden in het onderwijs en hoe we daar we daar nu het best mee om zo

Onderwijsherstelpakket: ongelijkheid en corona

Nu de scholen in de tweede lockdown voor de tweede keer gesloten zijn, is er een verschil in de reactie in de omgeving. Wat wel gelijk is aan de eerste schoolsluiting is de enorme impact op bepaalde groepen kinderen. De lockdown heeft een versterkend effect op kansenongelijkheid, die afgelopen jaren toch al steeds groter werd. Het is tijd voor een onderwijsherstelpakket, stelt Hetty Vlug. Nu er licht is aan het einde van de tunnel (laten we in ieder geval die hoop koesteren), dringt de vraag zich steeds nadrukkelijker op wat voor impact de coronacrisis z

Ouders in alle soorten en maten

Ouders speelden halverwege november een hoofdrol in de discussie over de evaluatie van het passend onderwijs in de Tweede Kamer. Als het met leerlingen in het onderwijs niet allemaal loopt zoals het zou moeten lopen en er moet wat bijzonders gebeuren, dan voelen nogal wat ouders zich niet als een gelijkwaardige gesprekspartner behandeld. Het pakket van 25 verbetermaatregelen van onderwijsminister Slob voorziet dan ook in verschillende initiatieven om de positie van ouders te versterken. Ouders kunnen zich blijven laten ondersteunen door onderwijsconsulenten, er komt in elk samenwerkingsv

De begrenzing van passend onderwijs

Een paar dagen nadat de Tweede Kamer bijna een hele dag had gediscussieerd over de evaluatie van het passend onderwijs en de 25 verbeteringsmaatregelen van onderwijsminister Slob, schreef een groep onderzoekers een interessante bijdrage op de opiniepagina van de Volkskrant. De groep werd gevormd door Sietske Waslander, Guuske Ledoux, Ton Eimers, Anke de Boer, José van der Hoeven, Ed Smeets en Miriam Walraven, allemaal wetenschappers die de vele evaluatieonderzoeken hebben uitgevoerd, die sinds de invoering van de Wet passend onderwijs zijn uitgevoerd. Zij weten dus waarover ze schrijven

Met het verleggen van een leeftijdsgrens ben je er niet

Op 16 november behandelt de Vaste Kamercommissie Onderwijs, Cultuur en Wetenschap de evaluatie van de Wet Passend Onderwijs. Dat was eigenlijk al afgesproken bij de invoering van de wet in 2014. Er was immers in het verleden door onderwijsministers en –staatssecretarissen al zo vaak en zoveel aan het speciaal onderwijs gesleuteld dat de Kamer nu de vinger aan de pols wilde houden. Want alle mooie bedoelingen ten spijt, van de fraaie beleidsvoornemens was over het algemeen maar weinig terecht gekomen. De Contourennota (1975), Weer Samen Naar School (1990) en het Rugzakje (2002), allemaal

Veilige thuishaven

Veilige thuishaven Ik weet eigenlijk niet meer precies wanneer de volle betekenis van een zogeheten normaalverdeling tot mij doordrong. Ik denk dat het op de universiteit moet zijn geweest, bij de eerste colleges over statistiek. Ik kan me niet herinneren dat toen – we schrijven jaren zeventig – zoiets al tot de lesstof van de middelbare school behoorde. Maar ik kan me vergissen. Hoe het ook zij, de curve, een wat stompe berg in het midden, met twee aflopende zijkanten, maakte indruk. Niet als plaatje, maar waar het voor stond. Ik realiseerde me ineens dat de normaalverde

Samenwerken en vrolijk worden

Samenwerken is in Almere een beproefde praktijk. We liepen hierin voor wat betreft de zogenaamde onderwijszorgarrangementen zelfs voorop. We hebben de afgelopen jaren vele verzoeken uit het land gekregen om uit te leggen hoe we dat hebben geregeld, hoe we dat met de financiering doen, et cetera. Kortom, we geloven heilig in het feit dat kinderen waar niet alles op rolletjes loopt en de situatie gecompliceerd is het beste geholpen zijn als professionals uit het onderwijs, de jeugdhulp en het sociale domein elkaar vinden en hun kennis en expertise inzetten om kinderen en ouders w

Ouders & onderwijs: meer juridisering of meer samen beslissen

De corona-crisis heeft een hoop ellende teweeggebracht. Maar een van de positieve effecten is de waardering die veel ouders kregen voor het vakmanschap van leraren. In het rapport De Staat van de Ouder wordt veel onvrede van ouders over onderwijs beschreven. Het zou mooi zijn als het wederzijdse respect en waardering en veel contact van afgelopen periode ook in de komende tijd leidend blijft. Natuurlijk heeft corona een hoop ellende teweeggebracht, de kranten staan er dagelijks vol mee. Maar het heeft ook nieuwe en leerzame ervaringen voortgebracht, waarvan het toch zeker de moeit

Kwetsbaar

Er waren onder deskundigen veel zorgen hoe kwetsbare kinderen uit de Corona-crisis zouden komen, en terecht. Maar grote problemen zijn geen onvermijdelijkheid. Leerkrachten en leerlingen van SO De Bongerd hebben met succes het beste van de periode gemaakt, al is iedereen blij dat ze weer naar school mogen. Hoe vergaat het kwetsbare kinderen eigenlijk? Dat was niet de eerste vraag die gesteld werd toen half maart de scholen gesloten werden, maar naarmate de lockdown langer duurde drong die vraag zich steeds nadrukkelijker op. De toon werd zorgelijker. Allemaal goed en aardig, dat thuisonderw

Corona en ongelijkheid

Sinds het moment dat de ernst van de coronacrisis tot het nationale bewustzijn doordrong en dus ook tot mijn voorstellingsvermogen heb ik zo nu en dan de neiging om mezelf in de arm te knijpen. Is dit allemaal echt? Hoe het ook zij, we leven in een periode van uitzonderlijkheid die niemand eerder heeft meegemaakt, en die iedereen zich straks – als het allemaal voorbij is – zich nog heel goed zal herinneren. Maatschappelijke ongelijkheid Uitzonderlijke omstandigheden brengen echter ook zaken voor het voetlicht waarvan we het belang in de routineuze dagelijkse gang van zaken toch

Een gymleraar voor Darryl

Er wordt veel over het speciaal onderwijs gesproken, in de Tweede Kamer, tijdens vergaderingen, in bestuurskamers, tijdens schooloverleggen. Dat is mijn werk, althans een heel groot deel daarvan. Maar het echte werk vindt natuurlijk niet op deze plekken plaats, maar op scholen, in de interacties tussen leerlingen en leerkrachten. Dat is natuurlijk een geweldige open deur, maar ik probeer er toch regelmatig doorheen te gaan om in al die – soms moeizame - gesprekken het gevoel overeind te houden dat die gesprekken echt ergens over gaan. Zo sprak ik onlangs Darryl (1) een uit de k

Maatschappelijke diensttijd

Wat moeten we doen om ervoor te zorgen dat beroepen in de publieke sector niet vooral worden geassocieerd met hoge werkdruk en administratieve lasten? Een pleidooi voor maatschappelijke diensttijd in het sociaal domein. In mijn vorige blog, die vlak voor de kerstvakantie verscheen, deed ik een oproep om naar aanleiding van het lerarentekort fundamenteler na te gaan denken over hoe we de publieke sector in de toekomst gaan organiseren en ervoor zorgen dat mensen daar weer hun passie en hartstocht kwijt kunnen. Wat moeten we doen om er voor te zorgen dat de zorg, het onderwijs, de jeugdz

Lerarentekort noopt tot fundamenteel nadenken

Terwijl de kranten volstonden over een Amsterdamse scholengemeenschap die besloten had de deuren van achttien scholen een week lang te sluiten om zich te bezinnen op het lerarentekort, wandelde ik na een vergadering met collega-samenwerkingsverband-bestuurders even door Schagen. Ik werd rondgeleid door een collega die deze Noord-Hollandse gemeente op haar duimpje kent. Zij was daar jaren wethouder. We wandelden door een laan waar drie statige huizen naast elkaar stonden. ‘Die is vast van de notaris’, grapte ik, terwijl ik de eerste aanwees. ‘Dat klopt’, antwoordde mijn

Stille thuiszitters

Een van de meest wrange kwesties waar het onderwijs mee worstelt is het probleem van de zogenaamde thuiszitters. De kinderen die thuis op de bank of achter hun smartphone zitten en geen plek weten te vinden in het reguliere of speciaal onderwijs. Het zijn er ook niet weinig, het gaat om tussen de 4000 en 5000 leerplichtige kinderen die langer dan drie maanden geen onderwijs volgden. Over hun afwezigheid is in politiek opzicht veel te doen. En begrijpelijk: want elk kind dat geen gebruik kan maken van het recht op onderwijs is er een te veel. Om die reden is voormalig kinderombudsman Marc Du